Eski Çağlarda Torna Tezgahları

Eski çağlarda geliştirilen ilk torna tezgahlarından biri olan ağaç torna tezgahı Şekil 1.3’de gösterilmektedir. Eğilerek yaylanabilen bir dala takılan kalın ipin parçaya sarılarak, ipin
boşalmasını dönme hareketine çeviren basit mekanizması ile ilginç bir tasarımı olan bu torna
tezgahından yola çıkılarak daha değişik türler geliştirilmiştir.
Şekil 1.3 İlk ağaç torna tezgahı
15-16. yüzyıldan itibaren, basit mekanizmalar ile dönel hareketler sağlanarak, çok basit ağaç
tornalama işlemlerinin (Şekil 1.4) ve hatta akarsu kuvvetinden faydalanarak da belli hareketler ile polisaj işlemlerinin yapıldığı görülmektedir.
Şekil 1.4 15.ve 16.yüzyılda geliştirilen ağaç tornası BAÜ. MMF. Makina Müh. Bölümü Doç.Dr. Ali ORALCNC Takım Tezgahları Ders Notları Doç.Dr. Ali ORAL
5
Tarihin akışı içerisinde özellikle silah tekniğinin, yeni teknolojilerin gelişiminde başlıca itici güç olarak etki yaptığı bilinmektedir.1500 yıllarında, top yapımında özellikle derin delik
delme işlemlerinin kullanıldığı saptanmıştır. Leonardo da Vinci, zamanından da ileri giderek, çeşitli teknolojilere yardımcı olacak ileri konstrüksiyonları çizmiştir. Örneğin, Şekil 1.5-a’ da yaylı-vidalı milli torna tezgahı, Şekil 1.5-b’ de volanlı torna tezgahı bu çizimlere örnek olarak
görülmektedir.
Şekil 1.5 Leonardo da Vinci’den vidalı ve volanlı torna tezgahı çizimleri
1741 yılında yazılan bir kitaba göre ilk mekanik el ile tahrikli vidalı torna tezgahının Fransa’da 1740 yılında yapıldığı anlaşılmaktadır. (Şekil 1.6) Basit dişli mekanizmaları ve vida hareketiyle el tahrikli olarak kesme hareketinin yapıldığı bu torna tezgahı ileri ki yıllarda geliştirilenlerden çok ilkel bir örnektir.
Şekil 1.6.- Fransız Vidalı Torna Tezgahı(1740). Ancak çok hızlı gelişim gösteren teknolojik aşamalar ve buhar makinesinin keşfi ve gelişimi
ile ilgili çalışmalar, bu makinenin hatasız çalışabilmesi için silindirlerin yüksek hassasiyet derecesinde işlenmesine bağlıydı. 1760 yıllarında 1200mm. çapındaki bir silindirin işlenmesi yaklaşık bir aylık zaman alıyordu ki John Smeaton ve John Wilkinson’un geliştirdikleri, hassas silindir işleme yöntemleri (Şekil 1.7), James Watt’ın 1769’ da patentini aldığı buhar makinesini imal etmesini sağlamıştır. Modern delik delme tezgahlarında halen bu temel
tasarım kullanılmaktadır.