Klasik freze tezgahında kullanılan divizörlerde fener mili (iş mili) ile delikli ayna arasındaki hareket, sonsuz vida ve karşılık dişlisi ile gerçekleştirilmektedir. Vidanın ağız sayısı ile çarkın diş sayısı sistemin iletim oranını
sağlamaktadır. Klasik divizörlerde en çok 1/40 oranı kullanılmakla beraber 1/60, 1/80, 1/90 ve 1/120 oranlı
divizörler de bulunmaktadır. PLC tabanlı divizör (Şekil 2) ise, klasik divizörlerden farklı olarak içerisinde 1/36 Bu motorlardan biri divizör miline, diğeri ise yatay eksen hareketli tabla miline bağlanmıştır. Bölüntünün
genişliğine ve çakı yanaşma ve çıkış mesafesine göre, talaş kaldırma işlemini otomatik olarak gerçekleştirmek
için tabla mili hareketli yapılmıştır. Klasik divizörün kullanıldığı dişli operasyonlarında bu işlem genellikle elle
yapılmakta ve herhangi bir dalgınlıkta divizör ve tezgah oranlı redüktöre sahip, step motorlarla doğrudan
tahriklenen, kontrolü PLC ile gerçekleştirilen bir sistemdir (9). İmalat için öncelikle gerekli torku karşılayabilecek step motor seçimi yapılmıştır (10). Sistemde, piyasada yaygın olan iki adet step motor kullanılmıştır (Çizelge 1). zarar görebilmektedir. Step motorları sürebilmesi için gerekli elektronik devre elemanları ve PLC yazılımı gerçekleştirilmiştir. Gerekli bölüntü için kullanıcı tarafından girilen veriler seri porttan PLC’ye gönderilir. PLC tarafından yorumlanan bilgiler ise, motorları tahrikleyen kod çözücüye uygun elektrik sinyali olarak yollanır (Şekil 3) Divizörün iç ve dış tasarımı yapılırken iki unsur dikkate alınmıştır. Bunlardan birincisi sistemin hafifliği, ikincisi ise hareketli kısımların mümkün olduğu kadar boşluksuz
olmasıdır. Step motor divizöre direkt bağlanmış ve step motorun üreteceği torktan maksimum seviyede
yararlanılabilmesi amacıyla, ağırlık, alüminyum malzemeler kullanılarak azaltılmıştır. Divizörün iç
kısmındaki redüktör, oranı 1/36 olan sonsuz vida ve karşılık dişlisidir. Böylece, step motorun her adımda 1,8
derece açı ile dönmesi 1/36 kat hassaslaştırılarak sistem, her darbede 0,05 derece dönebilir hale getirilmiştir.
Sonsuz vida transmisyon malzemeden, karşılık dişlisi ise polyamid malzemeden imal edilmiştir. Sonsuz vida mili ile karşılık dişlisine bağlı olan miller rulmanlarla yataklanarak gövdeye bağlanmıştır. Step motor mili
sonsuz vida miline, sonsuz vida ile çalışan karşılık dişlisi mili ise üç ayaklı üniversal aynaya bağlanmıştır. Divizöre bağlı üç ayaklı üniversal aynanın dolayısıyla iş parçasının her adımdaki (1 darbe için) dönüş hassasiyeti teorik olarak 0,05 derecedir. Tabla imalatında da alüminyum malzeme kullanılmıştır. Hareketi sağlayan vidalı milin adımı 25,4 mm ve ağız sayısı 5 dir. Step motorla hareket eden tablanın ilerleme hassasiyeti teorik olarak 0,0635 mm’dir (400 darbede = 25.4 mm). Hareketin başlama ve bitiş noktalarını belirlemesi için tablaya sınırlayıcı takılmıştır. Sistem ilk olarak çalıştırıldığında tabla sınırlayıcıya doğru hareket eder ve sınırlayıcıya dokunduğu an başlangıç noktası belirlenmiş olur. Sınırlayıcı hassasiyeti 20, tablanın hassasiyeti ise 63,5 mikrondur. Tablanın toplam hareket mesafesi 1400 darbe olarak sınırlandırılmıştır (1400 darbe ≅ 90 mm).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder